Türkiye’de Suriyelilere karşı yapılan kışkırtma kampanyası ve devlet makamlarınca Suriyelilere yönelik gerçekleştirilen yasal denetim hamlesinin ardından, bazı Türk yetkili, gazeteci ve vatandaşlar, mevcut havayı yumuşatmaya ve Türk ve Suriye halkları arasındaki yanlış anlaşılmalar ile üstü kapalı noktaları aydınlatarak elden gelen ölçüde herkesi tatmin etmeye çalışmaktadır.
Bu bağlamda Türkiye İçişleri Bakanı Süleyman Soylu, Suriyelilerin kelimenin tam anlamıyla ve iltica kanuna göre mülteci sayılmadıklarını, ülkelerindeki istikrarsız durum nedeniyle zorunlu olarak geri gönderilmemeleri prensibine bağlı olarak geçici koruma sistemi kapsamında yer aldıklarını açıkladı.
Soylu, resmi Anadolu Ajansı’nın aktardığı açıklamasında Türkiye’nin geçici koruma kapsamında olan hiçbir Suriyeliyi ya da uluslararası koruma altındaki herhangi bir yabancıyı veyahut da Türkiye’de yasal yolla bulunan kimseyi sınır dışı etmediğini belirtti. Soylu ayrıca İstanbul’daki son gelişmenin yasa dışı göçle mücadele kapsamında gerçekleştiğini, yasal yollarla burada bulunan kimsenin sınır dışı edilmesinin söz konusu olmadığını söyledi.
Soylu, Türkiye’nin toplamda 5,7 milyon göçmene ev sahipliği yaptığını, bu rakama halihazırda Türkiye’de yaşayan Suriyelilerin de dahil olduğunu ve bu nedenle şu anda daha önce tanık olunmamış bir durumun yaşandığını vurguladı.
Türkiye’de halen 3 milyon 639 bin 284 Suriyelinin geçici koruma kanunu kapsamında ağırlandığını belirten Soylu, bu sayının Türk halkının nüfusuna oranının %4,41 olduğunu ifade etti. Bunlara ek olarak Soylu, Suriyelilerin yaklaşık %50’sinin üreten sınıf içerisinde yer aldığını, buna bağlı olarak hayatın birçok alanında olumlu bir rol aldıklarını dile getirdi.
Şu ana kadar Türk vatandaşlığı alan Suriyeli sayısının toplamda 92 bin 280 olduğunu belirten Soylu, bu kişilerin 47 bininin reşit (çoğu meslek erbabı, öğretmen ve mühendis) iken geri kalanının ise çocuklardan oluştuğunun altını çizdi.
Soylu Türkiye’deki eğitim çağındaki Suriyeli çocuk sayısının, Hayat Boyu Öğrenme Genel Müdürlüğü’nün verilerine göre 1 milyon 47 bin 536 olduğunu açıkladı.
Suriyelilerin ülkelerine geri dönmeleriyle ilgili olarak ise Soylu, yapılan anket ve araştırmalar sonucu Suriyelilerin %65 ila 70’inin ülkelerinde güvenliğin temin edilmesinin ardından geri dönmek istediklerinin anlaşıldığını söyledi.
Öte yandan Soylu, Suriyelilerin maaş aldıkları, taşıt vergisinden muaf tutuldukları, ücretsiz konaklamalarının sağlandığı ve Suriyeli öğrencilerin sınavsız üniversitelere kabul edildikleri yönündeki iddiaların asılsız olduğunu belirtti.
Soylu, Türkiye’deki Suriyelilerin %64’ünün Halep ve İdlib’den, geri kalanlarının ise Hasiçi, Deyrizor, Rakka, Şam, Hama ve Humus’tan geldiklerini ifade etti.
İstanbul’la ilgili olarak ise Soylu, İstanbul’da kayıtlı Suriyeli sayısının 547 bin olduğunu ve eğitim, işyeri kurma ya da hastalık gibi olağanüstü durumlar haricinde yeni kayıtların durdurulduğunu açıkladı.
İçişleri Bakanı ayrıca bu yılbaşından itibaren yukarıda bahsedilen olağanüstü sebeplere dayalı olarak 7 bin Suriyelinin İstanbul’a kaydının yapıldığını söyledi.
Soylu, “Güvenli olmadığı için Suriyelileri ülkelerine geri göndermeyeceğiz” şeklinde konuştu.
İstatistikler:
Türkiye’de en fazla Suriyelinin yaşadığı şehir olan İstanbul’da kayıtlı 547 bin Suriyeli bulunmaktadır. İstanbul’u ikinci sırada 445 bin kişiyle Gaziantep, sonrasında ise 431 binle Hatay takip etmektedir.
4. sırada 430 bin Suriyelinin yaşadığı Şanlıurfa, arkasından 240 bin kişiyle Adana, 201 bin kişiyle Mersin ve 174 bin kişiyle Bursa gelmektedir.
Türkiye’de Türk vatandaşlarına oranla en fazla Suriyelinin yaşadığı şehir olan Kilis’te Suriyelilerin oranı %81 iken, Hatay’da bu oran %27, Şanlıurfa’da %22, Gaziantep’te %22, Mersin ve Adana’da ise %11’dir.
Çalışma izni alan Suriyeli sayısı yalnızca 65 bin kişiyken, İstanbul’da kayıtsız çalışan Suriyeli sayısı ise 100 bindir.
Bununla beraber 2019 başlangıcına kadar Türkiye’de faaliyet gösteren Suriyelilere ait şirket sayısı 15 bin 159 iken, bu şirketler bünyesinde 10 bin 46 Suriyeliye iş imkanı sağlanmaktadır.
İşrak
