Kimileri, son zamanlarda Şam’da Kadim Saruce mahallesinde yaşananların, katil Esed rejiminin iddia ettiği gibi, elektrik arızası sonucu çıkan sıradan bir yangın kazası olduğuna ya da bunun tüm bölgeyi ve hatta dünyayı vuran büyük sıcak dalgasının doğal bir sonucu olduğuna inanıyor. Ancak, olayları irdeleyip derinlemesine ele alarak, başta Asruniye’deki büyük yangın olmak üzere bunu Şam’da yıllar önce cereyan etmiş bir dizi uydurma olaya ve şu veya bu şekilde İran’ın takipçisi olduğu Seyyide Rukiyye türbesine yakınlığı ve Suriye’yi on yıllar önce gasp ederek burada halkın demokratik rejimini ortadan kaldırmış olan, Suriye’nin siyasi egemenlik temellerini kimi zaman İranlılara kimi zaman Ruslara peşkeş çeken büyük cani, faşist katil Beşar Hafız Esed ve kliği tarafından uzun süredir terviç edilen mezhepçilik politikası yoluyla Suriye’yi işgal eden İran milislerinin bu nedenle bölgede kümelenmesiyle ilintileyerek, Şam halkı ve olayların iç yüzünü bilenler ve kanıtları okuyanlar dikkat çekici ikinci bir görüşe sahipler.

Osmanlı döneminden kalma onlarca tarihi ev ve köşkü ortadan kaldıran, kültürel ve belgesel mirası küle çeviren, eski İslam ve Arap dönemlerine ait bu milyonlarca önemli eserin yanarak yok olduğu Asruniye ve Saruce Çarşısının son mahallesinde yaşananların tamamı; bilim, kültür, düşünce ve kültürel mirasın yurdu olan (Şam-ı Şerif) ve (Emevîlerin Başkenti) Şam’da olup biten her şeyin maksadını ve anlamını ortaya çıkarmak için dile getirilmesi ve üzerinde durulması gereken bir takım hususlara işaret etmektedir.

Suçlu (Esed) bu yangınları, ülkeye, Arap bölgesine ve Arap-İslam medeniyetine sıkı sıkıya bağlı ve meftun olan Şamlı Arap-Suriyelilerin yerine koymak için, İran ve Fars asıllı çok sayıda milleti bölgeye getiren açık bir demografik değişim operasyonunu yürütecek şekilde kasten çıkarmak istiyor.

İran, Pakistan, Afganistan, Irak ve Lübnanlı milisler Şam halkını gayrimenkullerini ve evlerini satmaları için ikna etmeye çalıştılar ancak başarılı olamadılar. Bu yangınlar da evleri moloza çevirerek ucuz bir fiyata satın almak içindir. İranlı alıcı ise dün pahalı olan ancak bugün moloz ve kül yığını haline gelen yeri, çok daha ucuz bir fiyata birinin onun önüne sunması için hala köşesinde bekliyor.

Ayrıca Şam ve Levant bölgesine ait önemli tarihi eserlerin yanmasının ardındaki bu kastı İranlılar ve Esedcilerin karşı çıktıkları ve aykırılık gösterdikleri mirası ve tarihi sona erdirmek ve tamamen imha etmek için kin dolu bir girişim olarak görenler de var. Bu nedenle de Şam’ın tarihiyle hiçbir alakası olmayan başka başka esas ve temeller üzerine kurulmuş olan araçlarıyla ve yeni, uyduruk simgelerle ülkeyi yeniden inşa etmek için bunların yakılması ve ortadan kaldırılması gerekiyordu.

Ve eğer “Uygar Dünya” hala çağın suçuna seyirci kalıyor, İran tiranlığı ve Esed zulmü ile iş birliğini tercih ediyorsa, kimyasal ve kaptagonel silah kullanımı suçlusuyla tüm normalleşme girişimlerine sessiz kalıyorsa o halde bu tür suçları işlemek, gerçekleri gömmek, alan açmak ve yapmayı istiyormuş gibi göründükleri yeni ve başka bir tarihin önünü açmaları için hala zaman vardır.

Ayrıca resmi bir Arap rejimi olarak Nazi Beşer el-Esed’e yönelik Arap normalleşmesi koşuşturmacası, 10 Mart 2023’ten bu yana Pekin’de gerçekleşen Arap-İran mutabakatlarıyla yadırganamaz bir şekilde bağlantılı olan bağlam ve neticelerle ortaya çıkıyor.

Ahmet Mazhar Saadu